Na co zwrócić uwagę przy umowie kredytu?

Zastanawiasz się nad wzięciem kredytu? Główy dokument to umowa kredytowa – na co zwrócić uwagę przy umowie kredytu? Dokument ten zawiera m.in okres spłaty zobowiązania, całkowitą kwotę pożyczki, czy RRSO. Jego postanowienia wiążą Cię z bankiem na kilka lub kilkadziesiąt lat. To decyzja, którą powinieneś dobrze przemyśleć!

Zanim cokolwiek podpiszesz, dowiedz się, które elementy umowy kredytowej są kluczowe z punktu widzenia kredytobiorcy.

Czym jest umowa kredytowa – definicja

Umowa kredytu to dokument, który potwierdza zaciągnięcie pożyczki w konkretnej instytucji finansowej (zazwyczaj w banku). Na co zwrócić uwagę przy umowie kredytu? Jej podpisanie sprawia, że kredytobiorca staje się zobowiązany do spłacenia wskazanej kwoty. Oprócz tego musi stosować się do zapisów prawa.

W dużym uproszczeniu, umowa kredytu uruchamia kredyt. Stronami, które składają na niej podpisy są: bank (instytucja kredytująca) oraz osoba, która zaciąga pożyczkę (kredytobiorca). Zawartość umowy kredytowej ustala wszystkie niezbędne szczegóły, takie jak okres spłaty zobowiązania, wysokość rat, czy RRSO. Będzie ważna wyłącznie wtedy, gdy zostanie sporządzona w formie pisemnej.

Umowa kredytu – jakie informacje musi zawierać?

• dane stron umowy
• całkowity koszt kredytu i walutę wypłaty
• termin i sposób pozostawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków finansowych
• cel kredytowania
• zasady i harmonogram spłaty kredytu
• wysokość prowizji (jeśli umowa ją uwzględnia)
• termin spłaty kredytu
• wysokość oprocentowania kredytu i rzeczywista roczna stopa procentowa
• sposób zabezpieczenia kredytu (np. przy pożyczce gotówkowej będzie to ubezpieczenie na życie)
• warunki dokonywania zmian w umowie
• opłaty dodatkowe (wszelkie prowizje, dodatkowe koszty)
• zapis o ewentualnej windykacji w przypadku braku spłaty
• podpisy obu stron

Przed podpisaniem takiego dokumentu, należy dokładnie zapoznać się z jego treścią. Zdarza się bowiem, że umowa zawiera błędy lub zapisy niekorzystne dla kredytobiorcy.

Co powinno wzbudzić Twoją czujność? W dalszej części poradnika omawiamy najważniejsze elementy umowy kredytowej.

Do czego zobowiązuje umowa kredytowa?

Na jej podstawie bank udostępnia Ci określoną sumę pieniędzy. Zobowiązania wynikające z umowy kredytowej, które są po Twojej stronie, to przede wszystkim spłata tej kwoty na uprzednio ustalonych warunkach. Jako kredytobiorca musisz też stosować się do zasad zawartych w ustawie Prawo bankowe (Dz.U. 1997 Nr 140 poz. 939 z późn. zm.). Należą do nich:

• korzystanie z kwoty przyznanego kredytu na warunkach wskazanych w umowie (np. kredyt hipoteczny na zakup domu, kredyt samochodowy na zakup pojazdu itd.);
• zwrot kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty;
• zapłata prowizji od udzielonej pożyczki.

Jakie są Twoje prawa?

Masz prawo do uzyskania pełnej i rzetelnej informacji na temat kredytu. Bank powinien przedstawić i w razie potrzeby wytłumaczyć Ci takie kwestie, jak: rodzaj kredytu, całkowita kwota do spłaty, okres kredytowania, koszty kredytu, terminy spłaty rat, stopa oprocentowania, RRSO, zasady spłaty, a także ewentualna konieczność zawarcia dodatkowych umów i poniesienia kosztów notarialnych.

Możesz również spłacić całość lub część kredytu przed terminem wskazanym w umowie oraz żądać wyjaśnień, jeśli bank wyda odmowną decyzję kredytową.

Czy można odstąpić od umowy kredytowej?

Tak. Zgodnie z zapisami ustawy o kredycie konsumenckim, możesz odstąpić od umowy bez podania powodów przed upływem 14 dni od daty jej podpisania. W tym okresie możesz wycofać się bez żadnych konsekwencji.

Czasem pojawiają się też uzasadnione wątpliwości dotyczące umowy. W wielu z nich występują błędy i to nawet w kluczowych punktach, takich jak np. źle podane RRSO – rzeczywista roczna stopa oprocentowania, czy nawet nieprawidłowe dane stron umowy (głównie kredytobiorcy). Wówczas masz prawo do rekompensaty za błędy w umowie kredytowej. Jest to tzw. sankcja kredytu darmowego, która umożliwia odzyskanie części kosztów kredytu.

Podpisanie umowy kredytowej: prawa i obowiązki banku

Zgodnie z prawem bankowym, kredytodawca może zweryfikować Twoją zdolność kredytową przed podpisaniem umowy. Może również wypowiedzieć umowę kredytową, jeśli złamiesz jej zasady. Ponadto banki mają prawo naliczać odsetki, prowizje i pozostałe koszty, które musisz ponieść, spłacając kredyt.

Natomiast obowiązki pożyczkodawcy to zachowanie tajemnicy bankowej, udzielanie kredytów tylko tym osobom, które mają możliwość spłaty, a także przestrzeganie obowiązującego prawa.

Pamiętaj również, że przy każdej zmianie zapisów w umowie, bank musi Cię o tym poinformować. Jeśli tego nie zrobi, masz prawo unieważnić umowę kredytową!

Ważne szczegóły umowy kredytowej

Przejdźmy więc do kwestii, które są najważniejsze z Twojej perspektywy, czyli: na zwracać uwagę przy podpisywaniu umowy kredytowej?

Po pierwsze zastanów się, czy wzięcie kredytu to konieczność. Unikaj zaciągania zbyt wielu zobowiązań. Zanim podejmiesz taką decyzję, po prostu przemyśl, czy na pewno tego potrzebujesz. Po drugie przeanalizuj swoje zarobki i wydatki. Upewnij się, czy będziesz w stanie spłacić pożyczkę.

Jeśli na poprzednie dwa pytania odpowiedziałeś twierdząco, przejdź do analizy umowy. Zrozumienie warunków to niezbędny krok do zaciągnięcia zobowiązania w sposób rozsądny i przemyślany.

Dobra umowa kredytu – jakie informacje mają dla Ciebie największe znaczenie?

• Całkowita kwota kredytu – suma pieniędzy, którą otrzymasz od banku. Musi zgadzać się z kwotą, jaką otrzymasz od pożyczkodawcy. Nie powinna obejmować żadnych kosztów kredytu.
• Oprocentowanie – wskaźnik, który wyraża w procentach koszt odsetek w skali roku. Choć jest istotny, to nie powinien decydować o wyborze oferty. Poza kosztami odsetkowymi, na całkowite koszty kredytu składają się też koszty pozaodsetkowe, których oprocentowanie nie uwzględnia(!).
• Harmonogram spłaty, liczba i wysokość rat – terminy płatności (sprawdź, czy są dla Ciebie dogodne), a także długość okresu kredytowania – czyli czas, na jaki zaciągasz zobowiązanie.
• Całkowity koszt kredytu – są to wszystkie koszty odsetkowe i pozaodsetkowe, np. prowizja za udzielenie pożyczki, ubezpieczenie itd.
• RRSO – rzeczywista roczna stopa oprocentowania, czyli element, który wzbudza najwięcej wątpliwości. Porównując różne oferty kredytowe warto zwrócić uwagę na ten wskaźnik, ale pamiętając przy tym, że porównywane kredyty muszą mieć takie same parametry: okres kredytowania, model i częstotliwość spłat rat.
• Całkowita kwota do spłaty – suma całkowitej kwoty kredytu i całkowitego kosztu kredytu. Zwracasz ją bankowi lub firmie pożyczkowej w formie rat przez cały okres trwania umowy kredytowej.

Podsumowując, najbardziej miarodajnym wskaźnikiem przy porównywaniu ofert jest całkowity koszt kredytu. Uwzględnia on bowiem wszystkie koszty – zarówno odsetkowe, jak i pozaodsetkowe.

Sprawdzenie umowy kredytowej może dotyczyć różnych rodzajów umów, które omawiamy niżej. Dokładnie przestudiuj treść dokumentu, a jeśli cokolwiek jest niezrozumiałe – nie bój się pytać. W razie wątpliwości, zasięgnij pomocy naszych prawników.

Analiza umowy o kredyt gotówkowy

Jeśli chcesz zaciągnąć kredyt gotówkowy, przed podpisaniem umowy kredytowej koniecznie sprawdź:

• kwotę zobowiązania,
• harmonogram spłaty kredytu,
• informacje o dodatkowych opłatach i możliwych zmianach w ich wysokości,
• okres spłaty kredytu (termin zakończenia umowy).

Zrozumienie warunków kredytu hipotecznego

Starając się o kredyt hipoteczny, upewnij się, czy w umowie określono poprawnie cel kredytu, w tym dane nieruchomości, którą chcesz kupić.

Przeanalizuj, czy nie pojawiły się błędy w umowie kredytowej dotyczące innych parametrów, np.: rodzaju rat, okresu spłaty kredytu, oprocentowania (którego maksymalna wysokość jest określona w prawie), sposobu uruchomienia itd. Sprawdź, czy te elementy są zgodne z decyzją kredytową. Przejrzyj też dodatkowe zapisy i pytaj, jeśli pojawią się jakiekolwiek wątpliwości dotyczące umowy.

Kluczowe punkty umowy o kredyt konsolidacyjny

Kredyt konsolidacyjny to połączenie kilku kredytów w jeden. W tym przypadku analiza umowy powinna polegać na sprawdzeniu, czy w dokumencie znajdują się kompletne informacje na temat wszystkich konsolidowanych pożyczek i kredytów. Umowa musi zawierać również zapis o sposobie wypłaty środków. Zazwyczaj bank przelewa je na konto dotychczasowych wierzycieli. Zdarza się jednak, że kredytodawca przekazuje je na Twoje konto. Wówczas to Ty będziesz zobowiązany do spłaty konsolidowanych zobowiązań.

Kiedy pieniądze pojawiają się na koncie?

Informację o tym, kiedy pieniądze pojawią się na koncie, znajdziesz w swojej umowie kredytowej (warunki uruchomienia kredytu).

Z reguły przy kredytach gotówkowych otrzymujesz je na własny rachunek bankowy. W przypadku kredytu hipotecznego przelew uruchamia się na wniosek klienta i po spełnieniu konkretnych warunków, np. po przedstawieniu aktu notarialnego, czy złożenia wniosku o wpis hipoteki.

Jeśli nie dojdzie do uruchomienia kredytu w podanym terminie, umowa wygasa.

Potrzebujesz analizy umowy kredytowej? Zapraszamy do kontaktu

Jeśli obawiasz się, że podpisałeś umowe, która Twoim zdaniem zawiera błędy – zapraszamy do bezpłatnej analizy*

Nasza kancelaria pomaga kredytobiorcom w podjęciu najlepszej możliwej decyzji.

*nie dotyczy kredytów hipotecznych