24 lipca Sąd Najwyższy (SN) w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, rozpoznając skargę nadzwyczajną Prokuratora Generalnego (PG) wywiedzioną od wyroku oddalającego powództwo przeciwko szpitalowi oraz jednemu z ubezpieczycieli o zadośćuczynienie za naruszenie więzi rodzinnych, zdecydował się wystąpić do SN z trzema pytaniami prawnymi.
Sprawa dotyczyła skargi nadzwyczajnej PG wobec wyroku Sądu Apelacyjnego z 8 stycznia 2016 r., którym SA zmienił częściowo wyrok sądu pierwszej instancji w ten sposób, że oddalił powództwo żony i syna poszkodowanego skierowane przeciwko szpitalowi oraz jednemu z zakładów ubezpieczeń o zadośćuczynienie za krzywdę, polegającą na trwałym naruszeniu więzi rodzinnych pomiędzy najbliższymi członkami rodziny z powodu trwałego i ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, jakiego w wyniku czynu niedozwolonego doznał poszkodowany.
Sędziowie Izby postanowili odroczyć rozpoznanie sprawy oraz zwrócili się do Sądu Najwyższego, aby w siedmioosobowym składzie rozpatrzył następujące zagadnienia prawne:
1. Czy skarga nadzwyczajna jest środkiem zaskarżenia względnie
subsydiarnym czy też bezwzględnie subsydiarnym, którego dopuszczalność
uzależniona jest od uprzedniego wyczerpania możliwości skorzystania
przez uprawnionego z innych nadzwyczajnych środków zaskarżenia
orzeczenia?
2. Czy najbliższym
członkom rodziny poszkodowanego, który w wyniku czynu niedozwolonego
doznał ciężkiego i trwałego rozstroju zdrowia, przysługuje roszczenie o
zadośćuczynienie pieniężne z tytułu naruszenia ich własnego dobra
osobistego na podstawie art. 448 w zw. z art. 24 § 1 ustawy z dnia 23
kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz.U. 2019, poz. 1145), czy
też – w przypadku uznania, że nie istnieje dobro osobiste w postaci
więzi rodzinnych – najbliższym członkom rodziny poszkodowanego
przysługuje roszczenie o zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę
na podstawie art. 445 § 1 Kodeksu cywilnego lub art. 446 § 4 Kodeksu
cywilnego?
3. Czy sąd może odmówić
przyznania zadośćuczynienia za krzywdę najbliższemu członkowi rodziny
osoby, która w wyniku czynu niedozwolonego doznała ciężkiego i trwałego
rozstroju zdrowia, jeżeli najbliższy członek rodziny w związku z
zaistniałym zdarzeniem zrezygnował z utrzymania więzi rodzinnych?
Sędziowie
Izby zwrócili uwagę, że zagadnienie możliwości dochodzenia
zadośćuczynienia z tego tytułu wywołuje rozbieżności w orzecznictwie
sądów powszechnych. Z kolei kwestia charakteru prawnego środka
zaskarżenia w postaci skargi nadzwyczajnej nie była dotychczas
przedmiotem rozważań SN. Wyjaśnienie tych problemów prawnych będzie
miało znaczenie nie tylko dla rozstrzygnięcia rozpoznawanej sprawy,
zainicjowanej skargą nadzwyczajną, ale także dla rozstrzygnięcia innych
podobnych spraw.
SO w Łodzi pyta o refundację kosztów auta zastępczego
Warto dodać, że oprócz powyższej sprawy Sąd Najwyższy zajmie się też innymi problemami dotyczącymi materii ubezpieczeniowej. SN odpowie m.in. na pytanie prawne, skierowane do niego przez Sąd Okręgowy w Łodzi postanowieniem z dnia 18 lipca XIII (Ga 1275/18). SO zadał w nim następujące pytanie prawne: „Czy wymagalne zobowiązanie do zapłacenia czynszu najmu pojazdu zastępczego, ciążące na osobie poszkodowanej w wypadku komunikacyjnym, skutkiem którego była niemożność korzystania z własnego samochodu, stanowi szkodę, a poszkodowany posiada wierzytelność z tego tytułu w stosunku do sprawcy wypadku oraz zakładu ubezpieczeń, z którym sprawca związany jest umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody związane z ruchem tych pojazdów?”. Odpowiedzi udzieli trzyosobowy skład SN (sygn. akt III CP 63/19).
